مقدمه
مصرف نوشیدنیهای الکلی چه در کوتاهمدت و چه در بلندمدت ممکن است تأثیرات منفی بر بدن بگذارد. هرچقدر حجم الکل مصرفی بیشتر باشد یا فرد مدت طولانیتری بهصورت روزانه الکل مصرف کند، عوارض جانبی شدیدتری را متحمل میشود.
از عوارض کوتاهمدت مصرف الکل میتوان مواردی مانند سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، رفتارهای پرخطر و فکرنشده، دهیدراته (کمآب) شدن بدن، از بین رفتن تعادل الکترولیتهای بدن و بهدنبال آن، ایجاد علائم خماری و … را نام برد. میزان علائم و عوارض جانبیای که فرد با مصرف کوتاهمدت الکل متحمل میشود، به حجم الکل مصرفی بستگی دارد. مصرف حجم زیاد الکل در یک نوبت ممکن است موجب بروز مسمومیت الکلی در فرد شود که بسیار خطرناک و کشنده است. با بروز علائم مسمومیت الکلی، فرد باید به اورژانس برده شود و تحت مراقبتهای ویژه قرار گیرد. از علائم مسمومیت الکلی میتوان به هذیانگویی، کاهش سطح هوشیاری، کاهش دمای بدن، غش کردن و … اشاره کرد.
مصرف طولانیمدت و روزانه الکل ممکنم است عوارض جانبی جدیتری بر قلب، مغز، کبد و پانکراس داشته باشد و ریسک انواع سرطانها را نیز افزایش دهد. همچنین دیده شده است که کمبود بعضی از ویتامینها و مواد معدنی در افراد مصرفکننده الکل شایعتر است و این کمبود ممکن است باعث بروز عوارض جانبی ثانویه در فرد شود. ازجمله شایعترین ریزمغذیهایی که افراد الکلی دچار کمبود آنها میشوند، میتوان به ویتامینهای B1 (ب1)، B6 (ب6)، B12 (ب12) وC (سی) اشاره کرد. کمبود این ریزمغذیها در طولانیمدت ممکن است باعث بروز علائمی مانند خستگی، کمخونی، مشکلات مربوط به حافظه، اسهال و … شود.
کبد ارتباط مستقیمی با متابولیزه کردن یا دفع سموم از بدن دارد. مصرف الکل تأثیرات منفی بسیاری بر کارکرد کبد میگذارد و ممکن است باعث ایجاد بیماریهایی مانند کبد چرب الکلی، سیروز کبدی، سرطان کبد و … شود.
چگونه از عوارض و تأثیرات منفی مصرف الکل دوری کنیم؟
بهترین راه برای اجتناب از عوارض مصرف الکل، مصرف نکردن آن است. مصرف هر مقدار الکل ممکن است سبب بروز تأثیرات منفی در بدن شود. لذا در وهله اول، بهتر است افراد از مصرف الکل دوری کنند.
در افرادی که قصد دارند بهطور کوتاهمدت یا بلندمدت الکل مصرف کنند، پیشنهاد میشود از راهکارهای کمکی برای کمتر شدن عوارض ناشی از الکل استفاده کنند. ازجمله این راهکارها میتوان به مصرف مایعات، بهخصوص آب در زمان مصرف الکل اشاره کرد. همچنین استفاده از مکملهایی پیشنهاد میشود که سبب جبران و متعادل شدن الکترولیتهای ازدسترفته و ویتامینهای مورد نیاز میشوند و اجزائی با خواص آنتیاکسیدانی دارند که استرس اکسیداتیو واردشده بر بدن را کاهش میدهند. مصرف این مکملها تأثیرات مثبت و مفیدی بر کبد (عضو اصلی دفعکننده الکل از بدن) دارد.
مکمل آماتیور که در ادامه آن را معرفی خواهیم کرد، تمامی خواص ذکرشده را دارد و مصرف آن به افراد مصرفکننده الکل پیشنهاد میشود.
2- ترکیبات مکمل آماتیور
مکمل آماتیور در راستای بهبود عملکرد کبد و بهبود عوارض ناشی از مصرف الکل، شامل اجزای زیر است که این اجزا عبارتاند از:
الف) ویتامینها: ویتامین سی، ویتامینهای ب1، ب6 و ب12
در افراد مصرفکننده مداوم و روزانه الکل، فقدان و کمبود هریک از این ویتامینها دیده شده است. مصرف روزانه این ویتامینها سبب جلوگیری از کمبود آن در بدن میشود و از عوارض جانبی ناشی از کمبود یا فقدان این اجزا در بدن جلوگیری میکند.
همچنین ویتامینهای گروه ب (ب1، ب6 و ب12) در روندهای متابولیکی کبد، مانند دفع و متابولیزه کردن سموم، نقش مهمی دارند و سبب تولید انرژی بیشتر در بدن نیز میشوند. ویتامین سی علاوه بر اثرات آنتیاکسیدانی بسیار قوی، نقش بسزایی در کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از مصرف الکل دارد.
ب) اجزای گیاهی: عصاره دانه خارمریم و عصاره میوه کاکتوس
تأثیرات گیاه خارمریم در مطالعات مختلفی بررسی و دیده شده است که مصرف این گیاه سبب محافظت از سلولهای کبدی، کاهش التهاب بافت کبدی و محدود کردن رادیکالهای آزاد میشود؛ برای مثال، یکی از اجزای مهم گیاه خارمریم، ترکیب سیلیمارین است. این ترکیب با اثرات آنتیاکسیدانی قوی خود سبب محافظت از آسیبدیدگی بافت کبد و همچنین جلوگیری از ایجاد فیبروز کبدی میشود.
میوه گیاه کاکتوس اجزای مختلفی دارد که خواص ضدالتهابی دارند. در مطالعات دیده شده است که مصرف عصاره میوه گیاه کاکتوس باعث کاهش علائم خماری مانند حالت تهوع، بیاشتهایی، خشکی دهان و … میشود.
ج) الکترولیتها یا مواد معدنی: کلسیم، منیزیم، منگنز، کروم، سدیم و پتاسیم
مصرف الکل در افراد باعث دفع مایعات بدن و افزایش ادرار میشود که بههمراه دفع مایعات، مواد معدنی نیز از بدن دفع میشود که موجب از بین رفتن تعادل طبیعی غلظت مواد معدنی در بخشهای مختلف بدن میشود. دیده شده است که دفع مواد معدنی از بدن بهدنبال افزایش دفع مایعات دلیل ایجاد یا افزایش شدت بعضی از علائم خماری بعد از مصرف الکل مانند سردرد، سرگیجه، تشنگی، دلدرد و … است. بنابراین، وجود این اجزا در مکمل آماتیور سبب میشود فرد مصرفکننده الکل علائم خماری کمتری را تجربه کند.
همچنین مواد معدنی و الکترولیتها در متابولیسمهای مولکولی و سلولی اندامهای مختلف بدن مانند کبد نقش دارند و کمبود آنها در بدن ممکن است عملکرد این اندامها را کندتر کند.
د) مولکول دارویی: مولکول ان-استیل ال-سیستئین
این مولکول دارویی اثرات ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و محافظتکنندگی از کبد را دارد و با کمک این اثرات، نقش مفیدی در بهبود عملکرد کبدی و جلوگیری از ایجاد آسیبهای کبدی دارد.
3- کاربردها و فواید مکمل Amativer
الف) کمک به بهبود عملکرد کبد
ب) محافظت از سلولهای کبد و کاهش سرعت پیشروی بیماریهای کبدی
ج) جبران ویتامینها و املاح ازدسترفته
د) بهبود حال عمومی پس از مصرف الکل و کاهش علائم خماری
4- نحوه استفاده
روزانه یک عدد کپسول همراه با یک لیوان آب کامل مصرف شود.
5- مزایا
آماتیور را میتوان مکملی ایمن و کارآمد در راستای بهبود عملکرد کبدی دانست که تمام افرادی که به بیماریهای کبدی مانند کبد چرب الکلی و غیرالکلی مبتلا هستند، میتوانند با مشورت پزشک از این مکمل سود ببرند. همچنین این مکمل بهکمک اجزایش، در افراد مصرفکننده الکل سبب کاهش عوارض مصرف الکل میشود، از کبد محافظت میکند و علائم خماری بعد از مصرف الکل را کاهش میدهد.
6- نکات مهم
این مکمل در افراد کمتر از 18 سال بهتر است زیر نظر پزشک معالج مصرف شود.
اگر تحت درمان با مکمل و داروهای دیگر هستید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
مصرف در بارداری و شیردهی
بهعلت مستندات ناکافی، توصیه میشود از مصرف آماتیور در دوران بارداری و شیردهی اجتناب شود.
منابع
- Rehm J. The risks associated with alcohol use and alcoholism. Alcohol Res Health. 2011;34(2):135-43. PMID: 22330211; PMCID: PMC3307043.
- UpToDate Database, topic name: Nutritional status in patients with sustained heavy alcohol use
- https://www.niaaa.nih.gov/alcohols-effects-health/alcohols-effects-body
- https://www.healthline.com/health/alcoholism/vitamins-for-alcoholics
- https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-advice/the-risks-of-drinking-too-much
- Ghorbani Z, Hajizadeh M, Hekmatdoost A. Dietary supplementation in patients with alcoholic liver disease: a review on current evidence. Hepatobiliary Pancreat Dis Int. 2016 Aug;15(4):348-60. doi: 10.1016/s1499-3872(16)60096-6. PMID: 27498574.
- https://naturalmedicines.therapeuticresearch.com/
- Singh Y, Nagar D, Singh M, Maroof M. Study of electrolyte disturbance in chronic liver disease patients attending a hospital in Kumaon region. J Family Med Prim Care. 2022 Aug;11(8):4479-4482. doi: 10.4103/jfmpc.jfmpc_404_22. Epub 2022 Aug 30. PMID: 36353013; PMCID: PMC9638604.
- Khoshbaten M, Aliasgarzadeh A, Masnadi K, Tarzamani MK, Farhang S, Babaei H, Kiani J, Zaare M, Najafipoor F. N-acetylcysteine improves liver function in patients with non-alcoholic Fatty liver disease. Hepat Mon. 2010 Winter;10(1):12-6. Epub 2010 Mar 1. PMID: 22308119; PMCID: PMC3270338.
- Caloca-Camarena, Fernando, et al. “Hepatoprotective effects of N-acetylcysteine prevents hepatocellular carcinoma development induced experimentally.” Annals of Hepatology 29 (2024): 101399.